Hvað er mansal?
Mansal líkt og önnur skipulögð glæpastarfsemi er sveigjanlegt, síbreytilegt og nýtir sér bágar aðstæður einstaklinga og ríkja á krepputímum. Mansal felur í sér að misnota fórnarlamb sem býr við bág kjör og hefur fá eða engin úrræði til að takast á við aðstæður hjálparlaust. Sökum þessa skiptir ekki máli hvort kona sé seld í vændi með hennar vitneskju, nýti einhver sér bága stöðu hennar til samþykkis. Bág staða getur til að mynda verið fátækt, úrræðaleysi eða fíkn í eiturlyf.
Það er mismunandi hvað er gert við fólkið sem er selt til dæmis er það selt í vinnuafl í verksmiðjur eða kynlífsiðnaði. Það er líka algengt að börn séu seld. Í Júní í fyrra skrifaði Ísland undir samning Evrópuráðsins gegn mansali. Markmið samningsins er að tryggja mannréttindi þeirra einstaklinga sem hafa orðið fórnarlömb mansals. Þetta felst í fyrst og fremst að þetta sé brot á mannréttindi og ógn. Samningurinn á að ná á innan lands og aðra ríkja, hvort þetta sé glæpastarfsemi eða ekki. Það er líka lögð áhersla á janrétti kynja í þessum samning. Að taka við barni undir 18 ára í þeim tilgangi að misnota eða njóta hags af felur í sér mansal, burt séð frá þí hvort eitthvað ofantalinna atriða hafi átt sér stað.
Mansal var álitið það sama og ólöglegur innflutningur eða smygl á fólki þar til í byrjun níunda áratugarins.
Skilgreining Sameinuðu þjóðanna á mansali er þríþætt, hún tekur til verknaðar, aðferða og tilgangs. Skilgreining felur í sér að: skipuleggja flutning, flytja, hýsa eða taka við einstakling þar sem notast er við valdabeitningu eða annarskonar nauðgun og hótanir. Brottnám, svik, blekkingar eða þegar nýtt er bág staða einstaklings.
Fórnalömb og Gerendur.
Gerendur mansals eru margir og úr ólíkum hópum. Reynst hefur erfitt að skilgreina hugtakið en það hefur verið notað sem regnhlífarhugtak fyrir ferli á flutningum manna innan eða milli landa í misjöfnum tilgangi. Fórnalömb mansals koma úr aðþrengdum ríkjum þar sem stofnanir eru veikburða, galli er á laga- stjórnarkerfi og efnahagur lakur. Hlutverk fórnalamba eru ólík eftir tilgangi gerandans. Flest fórnalömb eru konur og börn, þar sem hlutverk þeirra era ð fullnægja eftirspurn í kynlífsiðnaði og er þá algengast að fórnalömb séu þvinguð til að stunda vændiSamkvæmt tölum úr skýrslu Sameinuðu þjóðanna eru upprunalönd margra fórnalamba mansals lönd innan Evrópu, en þó síst í Vestur-Evrópu. Lönd innan Vestur-Afríku og Suðaustur-Asíu er einnig algeng upprunalönd fórnalamba.
Af þessu má sjá að fórnalöeru flutt úr fátækari ríkjum heims og til ríkari samfélaga þar sem þau eru notið til sinna fyrirfram ákveðinni þjónustu. Í Vestur- og Mið-Afríku hefur mansal innan ríkið verið falið bakvið málefni um fjölþjóðlegt mansal. Nokkur ríki á þessu svæði eru þannig bæði upprunalöng og áfangastaður fórnalamba. Fórnalömb mansals eru oft ekki aðeins seld á einn áfangastað, þau ganga kaupum og sölu meðan hægt er að græða á þeim. Fórnalömb eru sett í skuldánauð þar sem þau eru krafin um greiðslu vegna ferðakostnaðar þegar þau eru flutt milli landa eða svæða, skuldirnar aukast eftir því sem fórnalamb er flutt á milli staða og njóta fórnalömb sjaldan einhvers ábata.
Af þessu má sjá að fórnalöeru flutt úr fátækari ríkjum heims og til ríkari samfélaga þar sem þau eru notið til sinna fyrirfram ákveðinni þjónustu. Í Vestur- og Mið-Afríku hefur mansal innan ríkið verið falið bakvið málefni um fjölþjóðlegt mansal. Nokkur ríki á þessu svæði eru þannig bæði upprunalöng og áfangastaður fórnalamba. Fórnalömb mansals eru oft ekki aðeins seld á einn áfangastað, þau ganga kaupum og sölu meðan hægt er að græða á þeim. Fórnalömb eru sett í skuldánauð þar sem þau eru krafin um greiðslu vegna ferðakostnaðar þegar þau eru flutt milli landa eða svæða, skuldirnar aukast eftir því sem fórnalamb er flutt á milli staða og njóta fórnalömb sjaldan einhvers ábata.
Starfsemi Mansals
Starfsemi mansals einkennist af skipulagi, fagmennsku og nær ótakmörkuðum fjárráðum og hefur slík starfsemi orðið sífellt þróaðri, tæknivæddari og miskunnarlausari. Glæpamenn hafa nýtt sér hnattvæðingnu, það er opin landamæri, tækniframfarir, frjálsan markað, aukinn hreyfanleika á fjármunum, eignum og fleira sem gagnast hefur almnenningi og bætt lífskyliri í heiminum.
Mansal veitir skipulögðum glæpasamtökum stöðugleika og mikla innkonu fyrir brot sem felur í sér litla áhættu, brotið telst áhættulítið þar sem það er dulið og auðvelt hefur verið að misnota glufur í löggjöf, erfitt hefur verið að sækja gerendur mansals til saka
Stjórnvöld á Íslandi hafa til margra ára stutt alþjóðlega baráttu gegn mansali, þá sérstaklega á vettvangi sameinuðuþjóðanna.
Mansal veitir skipulögðum glæpasamtökum stöðugleika og mikla innkonu fyrir brot sem felur í sér litla áhættu, brotið telst áhættulítið þar sem það er dulið og auðvelt hefur verið að misnota glufur í löggjöf, erfitt hefur verið að sækja gerendur mansals til saka
Stjórnvöld á Íslandi hafa til margra ára stutt alþjóðlega baráttu gegn mansali, þá sérstaklega á vettvangi sameinuðuþjóðanna.
Alþjóðasáttmáli
Alþjóðasáttmálar eru mannréttindasamningar þar sem ýmisar mannréttindareglur hafa verið settar saman í einn þjóðarréttarsamning. Með undirritun samnings skuldbindur ríki sig til að tryggja íbúum á yfirráðasvæði sínu þau réttindi sem samningur kveður á um. Þessir samningar lúta ýmist að vernd og réttindum kvenna, vernd barna, þræla og nauðungarvinnu, aðgerðum gegn vændi og banni gegn fólki í því skyni. Í fjórðu grein yfirlýsingarinnar kemur fram bann við hverskyns þrælkun og verlsun með þræla.
Ísland hefur líka skrifað umdir samning Evrópuráðs um aðgerðir gegn mansali. Helstu markmið Evrópuráðs eru mannréttingi og mannleg reisn. Aðgerðir gegn mansali er einn þáttur í baráttu Evrópuráðs fyrir markmiðum sínum.
Ísland hefur líka skrifað umdir samning Evrópuráðs um aðgerðir gegn mansali. Helstu markmið Evrópuráðs eru mannréttingi og mannleg reisn. Aðgerðir gegn mansali er einn þáttur í baráttu Evrópuráðs fyrir markmiðum sínum.